Ngày 30/10/2019, tại Hà Nội, Tạp chí Tòa án nhân dân phối hợp với Tổ chức WCS chương trình Việt Nam tổ chức Hội thảo tham vấn nâng cao nhận thức pháp luật trong hệ thống Tòa án nhân dân về bảo vệ động vật hoang giã, động vật nguy cấp, quý, hiếm. Đồng chí Nguyễn Thúy Hiền, Phó Chánh án Tòa án nhân dân tối cao điều hành Hội thảo.
Tham dự Hội thảo có bà Hoàng Bích Thủy, Giám đốc Tổ chức WCS chương trình Việt Nam; đồng chí Trần Quốc Việt, Tổng Biên tập Tạp chí Tòa án nhân dân và tập thể lãnh đạo, công chức Tạp chí Tòa án nhân dân.
Về phía các chuyên gia, nhà khoa học pháp lý có ông Nguyễn Quang Lộc, nguyên Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao; đại diện Ban Nội chính, một số đơn vị thuộc Tòa án nhân dân tối cao…
Hội thảo tham vấn nâng cao nhận thức pháp luật trong hệ thống Tòa án nhân dân về bảo vệ động vật hoang dã, động vật nguy cấp, quý, hiếm là một trong rất nhiều hoạt động của chương trình phối hợp giữa Tạp chí Tòa án nhân dân với Tổ chức WCS chương trình Việt Nam để triển khai hoạt động xây dựng nội dung về phòng, chống buôn bán động vật hoang dã, động vật nguy cấp, quý, hiếm để đăng tải trên Tạp chí Tòa án nhân dân, nhằm mục đích nâng cao nhận thức và năng lực xét xử các loại tội phạm vi phạm quy định về động vật hoang dã, động vật nguy cấp, quý, hiếm; đồng thời, góp phần tuyên truyền về phòng, chống tội phạm này.
Phát biểu tại Hội thảo, Phó Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Thúy Hiền cho biết trong thời gian qua, Tòa án nhân dân tối cao đã chủ động triển khai thực hiện các giải pháp mang tính đột phá nhằm nâng cao chất lượng công tác, trong đó, nội dung hướng dẫn áp dụng thống nhất pháp luật được lãnh đạo Tòa án nhân dân tối cao chú trọng đẩy mạnh. Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao đã xây dựng và công bố nhiều Nghị quyết hướng dẫn về một số tội phạm cụ thể. Năm 2018, Tòa án nhân dân tối cao đã ban hành Nghị quyết số 05/2018/NQ-HĐTP hướng dẫn áp dụng Điều 234 về tội vi phạm quy định về bảo vệ động vật hoang dã và Điều 244 về tội vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm của Bộ luật hình sự; đồng thời, tổ chức phổ biến Nghị quyết này đến toàn thể Thẩm phán, cán bộ, công chức toàn hệ thống thông qua hội nghị tập huấn trực tuyến…

Đại biểu chụp hình lưu niệm đánh dấu sự thành công của Hội thảo
Tuy nhiên, thực tế xét xử các tội phạm liên quan đến buôn bán, tang trữ động vật hoang dã, động vật nguy cấp, quý, hiếm vẫn chưa nhiều; việc tuyên truyền, phổ biến về lĩnh vực này còn hạn chế.
Phó Chánh án Nguyễn Thúy Hiền cho rằng, để thay đổi nhận thức và đẩy mạnh công tác phòng, chống buôn bán động vật hoang dã, động vật nguy cấp, quý, hiếm rất cần sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan, ban ngành, đặc biệt là giữa các cơ quan tiến hành tố tụng. Bên cạnh đó, việc trao đổi, tìm hiểu pháp luật quốc tế về lĩnh vực này cũng đóng một vai trò hết sức quan trọng.
Khẳng định tầm quan trọng của WCS trong việc phòng, chống buôn bán dộng vật hoang dã, Phó Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Thúy Hiền nhấn mạnh, WCS bảo vệ các loài động vật và vùng hoang dã trên toàn thế giới qua nghiên cứu khoa học, bảo tồn, giáo dục và khơi dậy giá trị của thiên nhiên đối với con người. Với lịch sử 120 năm hình thành và phát triển, WCS đã đóng góp tích cực để đẩy mạnh công tác bảo tồn động vật hoang dã trên toàn thế giới thông qua quan hệ đối tác với Chính phủ các nước và cộng đồng địa phương. Hiện nay, WCS có văn phòng đại diện tại gần 60 nước trên toàn cầu.

Phó Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Thúy Hiền phát biểu tại Hội thảo
Với sự nỗ lực của Tòa án nhân dân tối cao và WCS đã góp phần tăng cường hiệu quả thực thi pháp luật thông qua việc bắt giữ, truy tố và kết án thành công tội phạm buôn bán động vật hoang dã, Phó Chánh án Nguyễn Thúy Hiền bày tỏ tin tưởng hai bên sẽ tích cực phối hợp chặt chẽ hơn nữa, để những bài viết đăng trên Tạp chí Tòa án nhân dân (bản in và bản điện tử) có hàm lượng khoa học cao, có cơ sở thực tiễn sâu sắc, để góp phần nâng cao nhận thức của đội ngũ Thẩm phán, cán bộ, công chức trong hệ thống Tòa án nhân dân và độc giả.
Nêu ý kiến tại Hội thảo, nguyên Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Quang Lộc đã chia sẻ về thực tiễn xây dựng pháp luật, công tác xét xử đối với nội dung phòng, chống buôn bán động vật hoang dã, động vật nguy cấp, quý, hiếm…
Ông Nguyễn Quang Lộc cho rằng, đối với nội dung này vẫn còn những vướng mắc, khó khăn trong việc xác định hành vi, định tội danh, mức độ nghiêm trọng của hành vi phạm tội…. vì luật quy định còn nhiều bất cập, chưa rõ ràng và thiếu đồng bộ.
Bên cạnh ý kiến của nguyên Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Quang Lộc, các đại biểu cho rằng sở dĩ việc phòng, chống buôn bán động vật hoang dã vẫn còn khó khăn là do thói quen, tập quán tiêu dùng, nhận thức lệch lạc về công dụng của một số bộ phận của động vật hoang dã, quý, hiếm đối với sức khỏe con người…

Nguyên Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Quang Lộc chia sẻ kinh nghiệm về công tác phòng, chống buôn bán động vật hoang dã
Bà Hoàng Bích Thủy, Giám đốc Tổ chức WCS chương trình Việt Nam cho biết, WCS công khai và đưa ra các con số cụ thể về các đường dây tội phạm liên quan đến động vật hoang dã tại Việt Nam với mong muốn chia sẻ các bản án, đồng thời giúp cho Tòa án nhân dân tối cao đưa ra ý tưởng cũng như các kế hoạch nói chung và nâng cao năng lực của Thẩm phán nói riêng.
Tại Hội thảo, các đại biểu cũng đã nêu ra những giải pháp để hạn chế, đẩy lùi tội phạm buôn bán động vật hoang dã, động vật nguy cấp, quý, hiếm và tăng cường công tác điều tra, truy tố, xét xử loại tội phạm này.
Nguyên Anh